Toen ik klein was, bestond mijn ontbijt uit het brood met beleg of een koek en een glas chocolademelk. Zelden of nooit was er sprake van enige afwisseling. 

Nog steeds wordt een stevig ontbijt aangeraden ‘om de dag goed te beginnen’. Bizar! Zeker als je weet dan het ‘ontbijt’ als maaltijd relatief nieuw is. 

Jagers-verzamelaars gingen eerst verzamelen en jagen, en pas dan, als de jacht succesvol was geweest, een maaltijd nuttigen.  Met andere woorden, je begon je dag niet met een volle buik. 

Zelfs later, bij de introductie van de landbouw, werkte de landbouwer  eerst in de velden en at hij daarna ontbijt of lunch. 

Sinds de industriële revolutie ging het van kwaad naar erger. Het is zorgwekkend om te zien hoe dat ‘oh zo belangrijk ontbijt’  steeds meer wordt gereduceerd tot een eentonige en eenzijdige graanmaaltijd. 

Blijkbaar heeft ons overprikkeld hoofd geen energie meer om creatief en open minded andere opties te bekijken. 

Hoewel het voor de meeste mensen ondenkbaar en onmogelijk lijkt, zijn er wel degelijk betere alternatieven voor brood en granen. 

Alternatieven ? Waarom ? Is het klassiek brood met beleg dan geen goed idee?

Hoewel deze producten een prominente plaats blijven opeisen in de voedingsdriehoek, is het dat inderdaad niet een goede idee. Maar waarom dan? 

Vanuit evolutionair oogpunt hebben we ons nog niet aangepast aan het eten van de enorme hoeveelheden granen die tegenwoordig in verschillende ultra verwerkte vormen beschikbaar zijn. (brood, pasta, gebak, pizza’s,…). Ons ideale voedsel is nog steeds groenten en fruit en kwalitatief hoogwaardige, dierlijke producten. 

De introductie van landbouw en de daarop volgende industriële landbouw loopt parallel met het optreden van voedingsgerelateerde ziekten zoals hypertensie, obesitas en diabetes.

Granen en hun derivaten leveren een groot aantal calorieën in de vorm van koolhydraten die de suikerspiegel in het bloed snel verhogen. Ze brengen zo de hormonale balans die door insuline wordt geleid in de war en ook het hongergevoel neemt veel sneller toe, met de typische inzinking halverwege de ochtend tot gevolg. Daarom schreeuwt ons lichaam dan ‘ik wil meer eten’. 

Je weet wellicht tot wat teveel suiker in het bloed leidt? Juist! Vetophoping. 

Veel granen bevatten antinutriënten die de opname van bepaalde mineralen voorkomen of vertragen en de darm beschadigen met als resultaat te kort aan bepaalde voedingstoffen Zo bijvoorbeeld:

Fytinezuur: belemmert de opname van ijzer, calcium, zink en magnesium.

Gluten: is een eiwit dat in veel granen aanwezig is en dat ontstekingen en ziekten bevordert bij intolerante mensen (dermatitis, gewrichtspijn, coeliakie). 

Tarwe is niet meer wat het was. In de afgelopen veertig jaar is de plant gemodificeerd om droogte, hitte of kou te kunnen weerstaan. Bijgevolg kan de moderne tarwe niet meer in het wild  overleven en groeien zonder menselijke tussenkomst. Dit is het geval bij veel gedomesticeerde planten, maar tarwe is ongetwijfeld een van de meest misbruikte. 

Hoeveel tarwe producten eet je per dag?

Toch is panikeren niet nodig. Er zijn immers betere opties voor ons ‘dagelijks brood’. Wat je nodig hebt? Een mentale klik om open te staan voor lekkere en voedzame alternatieven.


Maar wat dan wel? En hoe?

Tijdens onze reizen hebben wij verschillende vormen van ontbijt ontdekt bij een aantal inheemse volkeren. 

Bij de Anishnabe First Nation in Canada dronken we bijvoorbeeld ‘s ochtends koffie en gingen we daarna vissen, terwijl we onderweg bosbessen, bladeren en wortels plukten. De gevangen vis werd ter plaatse op een vuurtje klaar gemaakt of meegenomen naar het kamp om te delen. Vis als ontbijt, zeker niets mis mee, dat bevestigen ook de Scandinaviërs. 

Ons allereerste ontbijt in Mongolië?  Een rijkelijke maaltijd van lam en rijst. Een paar dagen later waren we helemaal gewoon aan lamsvlees op eender welk moment van de dag. 

Zo ver willen we hier niet gaan. Wel gaan we je vragen om een ​​open geest te hebben, naar je lichaam te luisteren en dankbaar te genieten van het voedsel dat je tot jou neemt. 

Hier enkele mogelijke alternatieven voor je broodontbijt, lees verder!


#1. Het ontbijt overslaan

Ikzelf geef er de voorkeur aan om alleen te eten als ik honger heb, meestal pas om 11 of 12 uur. Ondanks dat we ons hele leven het tegenovergestelde hebben gehoord, leek vroeg ontbijten mij altijd onnatuurlijk. 

We mogen niet vergeten dat ons lichaam ‘s nachts intense biologische processen uitvoert, onder meer de zuivering van afval. Dit werk eindigt rond 11 uur ‘s ochtends, dus het is raadzaam om het lichaam voor die tijd niet te overladen met zwaar voedsel. 

Bovendien bevordert het ‘nuchter’ starten van de dag bij de vele mensen de concentratie, het leren, de mentale helderheid en het geheugen.

Als soort zijn we zeer goed aangepast aan vasten en het is zelfs een noodzakelijke oefening voor de regeneratie van het organisme. Dit is waarom intermitterend vasten zo wordt aanbevolen. 

Maar nogmaals, het belangrijkste is dat je naar je lichaam luistert.


#2.Fruit

De mogelijkheden die fruit biedt als ontbijt zijn enorm, zeker in de zomer. 

Fruit is licht, goed verteerbaar en opneembaar (voor de meesten onder ons). De vertering ervan zal niet teveel energie van je vragen. Zo heb je energie over die je voor andere dingen kunt gebruiken.

Bovendien is fruit levend voedsel en een essentiële bron van licht (biofotonen) en voedingsstoffen.

Je kunt een paar stukjes eten of iets uitgebreider bereiden, zoals bijvoorbeeld een goede seizoensfruitschaal, afhankelijk van de tijd die je hebt.

Voor een meer verzadigend ontbijt kan je wat vet en eiwit toevoegen in de vorm van:

  • volle yoghurt
  • kokosmelk
  • zaden (chia, sesam, hennep, pompoen, vlas …).

De smaak versterken kan met aromatische kruiden en specerijen; 

  • citroenmelisse
  • citroenverbena
  • pepermunt, munt
  • basilicum
  • rozemarijn
  • kaneel …

De mogelijkheden zijn eindeloos.

#3. Eieren

Ei is een van de meest complete voedingsmiddelen die er zijn. Het is een zeer complete eiwitbron die een grote hoeveelheid vitamines (A, D, E, K, B2, B5, B11, B12) en mineralen (fosfor, kalium, ijzer, zink, selenium) bevat.

De mogelijkheden zijn talrijk: 

–  Hardgekookt ei als je haast hebt,

–  Groentetaart (zonder deeg)

–  Omelet met aromatische kruiden of wilde planten zoals peterselie, basilicum, bieslook, koriander, brandnetels, weegbree, daslook, aliaria, paardenbloem …

–  Pannenkoeken: eén keer per week maken we graag pannenkoeken met kastanjemeel. Heerlijk! 

Als je het kookt met een goede olie (kokos, ghee, olijf) heb je een zeer voedzaam ontbijt, compleet en vol van smaak. 

Als je een reuzehonger hebt en een  omelet je te karig lijkt  kun je kokosmeel of amandelmeel toevoegen en er een salade naar keuze bij maken (tomaten, komkommers, olijven …).

Vegetariërs kunnen het ei vervangen door een rijpe avocado, al dan niet te mengen met de kruiden of met wat je maar wenst. 

De dag beginnen met het eten van eiwit, dat in zijn natuurlijke staat altijd geassocieerd wordt met vet, telt twee grote voordelen: 

1 – het heeft een veel groter verzadigend vermogen

2 – het maakt een betere controle van de bloedglucose mogelijk.

Wanneer je je dag begint met grote hoeveelheden suiker (brood, chocoladeroom, suikerhoudende ontbijtgranen, gebak, koekjes …) daalt het energieniveau en heb je eerder honger, je eet uiteindelijk meer en overtollige suiker in het lichaam verandert in vet!


#4. Omega 3

Als je lekker en kwaliteitsvolle vis ter beschikking hebt, waarom zou je hem dan voor alles en nog wat gebruiken behalve… het ontbijt? 

Een visontbijt is heel snel klaar. Zelfs de overschotjes van de vismaaltijd van de avond voordien kunnen in één, twee, drie omgetoverd worden tot een rijkelijk ontbijt, liefst nog vergezeld van een salade (met, waarom niet, enkele wilde planten en kruiden die je zelf hebt toegevoegd). 

Vis is erg voedzaam: het is rijk aan mineralen, vooral jodium, zink en selenium, vitamine A en D en is gemakkelijk verteerbaar. 

Maar een van de meest interessante voedingsstoffen zijn ongetwijfeld de omega-3-vetzuren, essentieel voor het goed functioneren van de hersenen en voor het verminderen van laaggradige ontstekingen, die zo frequent aanwezig zijn in een groot deel van de westerse bevolking. 

Hoewel het waar is dat de zee steeds meer vervuild is, zijn er nog steeds vissen die veilig kunnen worden geconsumeerd (laag gehalte aan metalen, vooral kwik) zoals:

  • sardines, 
  • ansjovis, 
  • heek, 
  • rivierforel 
  • wilde zalm (niet gekweekt). 

Over het algemeen is men het erover eens dat de voordelen van het eten van vis groter zijn dan de risico’s er van.


#5. Smoothie

Een smoothie is snel gemaakt en is tegelijkertijd erg voedzaam. Maar laat het echter niet  gewoon eender wat in die blender proppen en mixen maar. 

Ook hier geldt less is more wat het makkelijker is voor de spijsvertering en assimilatie.  

Daarom raden we aan om maximum 4 ingrediënten te gebruiken:

  • 1 stuk fruit
  • 1 soort groen blad naar smaak: chlorofyl is de sleutel om je honger naar zoetigheid te stillen.
  • 1 soort zaad of een eetlepel olie (kokos, vlas, hazelnoot …) of een eetlepel noten (amandel, cashew, hazelnoot …) om de voedingsstoffen inname, de verzadiging en de smaak te verhogen.
  • Vloeistof: water, plantaardige melk, kokoswater of thee van het kruid dat je het lekkerst vindt.

Smakelijk!


#6. Salade

In de zomer is dit een zeer smakelijke optie. Op de foto heb je een van onze favorieten, maar de combinaties zijn eindeloos. 

Pas ze naar wens aan en geniet van een goed bord rijk aan voedingsstoffen en water:

  • in stukken gesneden watermeloen
  • in blokjes gesneden komkommer
  • cottage cheese of avocadocrème (avocado, citroensap, zout en peper)
  • hennep zaden
  • olijfolie, zeezout en peper naar smaak.

Veel mensen hebben ‘s ochtends geen zin in zoetigheid. Als dit het geval is, verander dan het fruit voor verse groenten in de vorm van een salade.

We houden van dit alternatief!


#7. Soep

Soep is een perfect ontbijt, vooral in de winter.

De grote hoeveelheid water is perfect voor het hydrateren van je lichaam, wat ook in de winter belangrijk is. De vele vezels, vitamines en mineralen zijn weldoeners voor je lijf. 

Een soep kan enerzijds behoorlijk verzadigend zijn maar is toch steeds gemakkelijk verteerbaar.

Soep klaarmaken vraagt in de meeste gevallen niet veel tijd en je kan een grote  hoeveelheid maken voor meerdere dagen.

Als je weinig tijd hebt is rauwe soep een heel lekkere optie. Als je dat nooit hebt gegeten, zul je verrast zijn door de voortreffelijke smaak en textuur. 

Een heel eenvoudig recept van een rauwe soep zou kunnen zijn:

  • 1 avocado
  • 1 geraspte wortel
  • warm water
  • het sap van een citroen
  • een scheutje olijfolie
  • naar smaak: komijn, kurkuma, gember, zout en peper.

Een andere, meer winterse optie,  is beenderbouillon:  net als de shakes, veel voedingsstoffen in één glas! maar in een zoute versie.


Conclusie

Luister eerst en vooral naar wat jouw lichaam je vraagt, maar wees ook open minded en creatief.

Speel, experimenteer en doe wat goed voor jou voelt en je energie geeft.

Nu is het jouw beurt

Heb jij al geëxperimenteerd met out of the bread box ontbijten?

Wil je dat  met ons delen?

Welk is je lievelingsontbijt en welk ontbijt is volgens jou voor jouw lijf en geest het meest gezonde?

Laat me het weten!

Een wilde groet, 

Kiki